In the House deliberations on amending Republic Act No. 11023 or the Rice Tariffication Law (RTL), AGRI Party-list Rep. Wilbert “Wise” T. Lee has reiterated his call to restore the National Food Authority’s (NFA) power to buy palay from local farmers which would be sold at a cheaper price in the market for as low as P37 per kilo.

According to Lee, if NFA were allowed to buy local palay and sell it to the public, it might result in P37 to P40 per kilo in the market, from the current P51 to P57 per kilo. 

“Sa pag-amyenda ng RTL, dapat ibalik na ang mandato ng NFA na pagbili ng palay sa lokal na mga magsasaka, hindi lang para siguruhin ang kita ng ating local food producers, kundi para mapababa rin ang presyo ng bigas,” the Bicolano lawmaker said. 

“Dapat may choice ang consumers, hindi yung napipilitan silang bumili ng mahal na bigas na napatungan na ng mga traders ang presyo. Kung maibabalik ang mandatong ito sa NFA, mapoprotektahan ang kabuhayan ng ating mga magsasaka at ma-e-engganyo silang pataasin ang produksyon. Mas makakamura sa NFA rice ang marami nating kababayan, kung saan ang matitipid na budget ay pwede nang magamit sa ibang pangangailangan, tulad sa panahon ng pagkakasakit,” he added. 

The enactment of the RTL in 2019 prohibited the NFA from directly selling rice stocks to the market and limited its function to storing buffer stocks for calamities.   

During the recent briefing at the House Committee on Agriculture and Food, the Department of Agriculture (DA) expressed its commitment to study the proposal to restore the NFA power to sell cheaper rice to the public. 

The DA likewise proposed reallocation of the Rice Competitiveness Enhancement Fund (RCEF) as follows: 55% from 50% for farm machinery and equipment, retain 30% for Rice Seed Development, and 5% new allotment for the Soil Health Improvement, among others. 

Lee, who filed House Resolution No. 1636 to scrutinize the impact of RCEF, welcomed these proposed amendments underscoring that the increased allocation for farm machinery and equipment to be implemented by the Philippine Center for Postharvest Development and Mechanization (PhilMech) will greatly benefit the productivity of local rice farmers. 

“Marami pa rin tayong mga magsasaka ang nangangailangan ng mga farm machinery and equipment. Nakuha na natin ang commitment ng DA nung budget deliberation last year na pabibilisin at sisimplehan nila ang requirements sa pamamahagi nito, kaya magandang ma-extend ang implementasyon ng RTL, siguruhin ang mas maayos na pagpapatupad nito para mas marami pa ang matulungan nating mga magsasaka—ang food security soldiers ng bansa,” Lee said. 

While Lee recognizes the high utilization rate of the RCEF Mechanization Program, he pointed out that there must be a proactive effort in supporting potential beneficiaries who cannot comply with the requirements due to the lack of resources such as the capacity to construct warehouses. 

“Sa pag-amyenda ng RTL, kaakibat ng distribusyon ng mga kagamitan, dapat mabigyan na rin ng budget ang PhilMech para mapondohan pati na ang pagpapagawa ng warehouses at storage areas, dahil talagang mahihirapan at kakapusin ang mga magsasaka sa pagpapatayo ng mga warehouse,” the solon said. 

“Sa pagdiriwang ng Araw ng Paggawa, kinikilala natin ang napakahalagang ambag ng ating mga manggagawa, kabilang ang ating mga agricultural workers. Deserve nila ang mas maraming benepisyo, mas mabilis na serbisyo, at mas malaking kita. Kaya let us demand better.” 

“Para sa ating mga magsasaka, dagdagan ang suporta sa paghahatid ng on time na ayuda, access sa mas murang farm inputs, post-harvest facilities, epektibong irigasyon tulad ng solar power irrigation at water impounding system, pati na ang pagbebenta ng produkto sa merkado nang hindi na kailangan pang dumaan sa mapagsamantalang mga middleman at traders. Kapag nagawa ito, siguradong mas mapapababa pa natin ang presyo ng bigas at iba pang agri products.” 

“Sa masaganang pagsasaka, mas matutugunan nila ang kanilang mga pangangailangan at ang pagkakaloob ng sapat at abot-kayang pagkain hindi lang para sa pamilya, hindi lang para sa consumers, kundi pati na rin sa buong bansa, Winner Tayo Lahat,” he added.